İlk Yazı

Okuma kumu

Orkhun & Runikh & Khor’an

r / l dönüşümü

 

t önceki / previous

·      Alt sırada, dilimizin söz diziminde sık kullanılan 5 özgün hece immi yer almaktadır.

- oğh.(uz).e(r)+nç > genç, erinç; okh.uz.nç > kazanç; ğhu+nç > hınç; aş:(y(ay).ap).er+nç > pirinç; (eur) rice ~ riz; reis...

NT - yer+nte > yerinde; il+nte > ilinde > (eur) land+e; ing(ökh.[y(ay)].er) : il+nte > ing+ilinde > england; (eng) in the..., into ~ int+roduce; ent+ry / enter; Etrüsklerdeki y(ay) imminin latinlerde D immine dönüşmesiyle y(ay).oğh.uz.uç : il.nte > doyç+ilinte > deutschland; Türkçede t sesi d sesine sonradan dönüşmüştür. o+t.oğh sözünün > otağ > dağ, > oda, odak olması gibi...

LT - (oğh.(uz.am.or):(y(ay).er)):alt+ongu > o kuz oğuz uzam er-dişi yer altı tunc unu tongu (donu, donanımı, katmanı) > altun, altın; oğh.uz.am.ng : alt+ng : y(ay).u > ulu us ılan o kuz uzamın (Oğuz Khan’ın) altın-yayı ~ Altay [sıradağları]; (eur) aurum ~ or; gold+en.

NG - iyyelik son-eki; at+ıng, gök+üng, y(ay).er+ing gibi. Bu im, eb.er.ob.oğh-ğha : öt.il.üng : oğh-ğhu.nta (Avrupa dil / tongua / lingua / ok-ku(ması))nda della...; de la / du ...; of the ... gibi biçimlerde ortaya çıkar.

YN - Bu özgün im, yüz yıl önce V. Thomsen ile W. Radloff tarafından NY olarak okunduğu için sonraki Türkologlar tarafından da öyle değerlendirilmiştir. Bu nedenle, bilge ot.u : yan.ık : ok anlamsız bir at ~ ad altında bilge tonyukuk (?) olarak anılmaktadır. Aslında yan-yana iki yay immidir: Kullanımı ob.oyn+uz > boyun, (atob) oyunu / oyun bozan; boynuz; okh.oyn > ok oyn(amak), ok-yay & er-dişi oyunu; amrak (sevgili) ya da ana koyn’u; (davar) koyun’u gibi hecelerde geçerlidir. Örneğin, y(ay).oyn.gin > oynayarak yayılan cin oyunu ~ yangın; [okh-khu].y(ay).ng : oğh > ok-yay’ın yüz yanında konduğu yer ~ yanağ / yanak sözünde olduğu gibi.

 

 

Ankara, 02 Eylül 1998